DOOR YMKE THANS - FEBRUARI 2021

Corona treft iedereen maar mijn cliënt werd extra hard getroffen toen zijn vader overleed kort nadat hij besmet was geraakt met Covid-19. De artsen hadden het niet zien aankomen, zijn vader was namelijk altijd kerngezond geweest. De hele situatie had surrealistisch aangevoeld, vertelde mijn cliënt. De IC met alle snoeren, de huid van zijn vader die hij niet meer kon voelen door de handschoentjes die verplicht gedragen moesten worden. De artsen deden hun uiterste best, maar alles was zo onbekend en ging zo snel. Pas weken later besefte mijn cliënt: mijn vader is er niet meer. Maar hoe moest hij nu verder en hoe kon hij accepteren dat zijn vader er niet meer was? Met deze vragen meldde hij zich bij mij aan.

Gezonde rouw
Want hoe doe je dat, gezond rouwen? En wat is rouw precies? Het is in ieder geval voor veel mensen een lastig onderwerp. Zowel voor diegene die rouwt als voor zijn of haar omgeving. Hoewel er soms verschillende rouwfasen worden beschreven, gelden deze lang niet voor iedereen. Ook wordt soms gedacht dat rouw na een bepaalde periode over of klaar moet zijn. Maar ook dat is niet het geval. Maar wat of hoe dan wel? Het is in ieder geval belangrijk te weten dat er niet één rouwproces hetzelfde is. Rouw kan gaan om het verlies van een dierbare, maar bijvoorbeeld ook over het verlies van een vertrouwde baan of omgeving. Iedereen rouwt op zijn eigen manier.

Rouw gaat vaak om het vinden van een nieuwe balans. De balans tussen het laten doorgaan van “de gewone dingen in het leven” en de tijd nemen voor het voelen van het verdriet. Wanneer de balans zoekraakt, kan er een ongezond rouwproces ontstaan waardoor het verdriet vast komt te zitten. Zo kan het zijn dat je je verdriet negeert. Je gaat dan door met je leven alsof er niets is gebeurd. Dit kan op korte termijn helpen. Maar op lange termijn kun je hierdoor allerlei klachten krijgen en vastlopen in je leven. Ook kan het zijn dat je juist naar de andere kant doorschiet: je klampt je vast. Het verdriet is geen stukje meer van jou, maar jij bent het verdriet. Je houdt vast aan wat of wie je bent kwijtgeraakt. Zo kan het zijn dat je doet alsof iemand er nog is, of alles zo laat zoals het was. In beide gevallen komt de rouwverwerking niet op een gezonde manier op gang. We noemen dat ook wel “gestagneerde rouw”. Vaak is dan hulp van de omgeving of een psycholoog nodig.

Jezelf helpen rouwen
Mijn cliënt had veel last van de gedachte “ik moet accepteren dat mijn vader er niet meer is”. Deze gedachte had ervoor gezorgd dat hij steeds boos werd om het verdriet dat hij voelde. Want verdriet betekende voor hem “het nog niet geaccepteerd hebben en dus mijn moeder, vrouw en kinderen niet goed kunnen steunen”. Samen stonden we goed stil bij deze gedachte. Want was het wel waar? Had de omgeving het nodig dat hij geen verdriet voelde? En hielp het hem in het rouwproces? Het antwoord bleek twee keer “nee” te zijn. Daarom besloten we aan een ander doel te werken: het leren accepteren van alle gevoelens die verlies met zich mee kan brengen.

Zo bleek het voor cliënt en zijn omgeving juist heel fijn te zijn om over het verdriet te praten. Ook het opschrijven van zijn gevoelens in een dagboekje of gewoon “simpelweg” even stilstaan bij wat hij op dat moment voelde hielp hem erg en zorgde voor een betere rouw-balans. Soms is even stilstaan de grootste vooruitgang.

Bij zijn rouwproces hoorde ook momenten van genieten of blij kunnen zijn, hoe klein deze momenten ook waren. In het begin was dit lastig voor mijn cliënt. Hij voelde zich, wanneer hij even kon glimlachen, schuldig. Tot hij zich realiseerde dat blije of fijne momenten kunnen bestaan naast het verdriet.

De omgeving
Ook de omgeving kan een grote steun zijn. Zo kan het fijn zijn je verhaal te delen met collega’s die dicht bij je staan, of een lange wandeling te maken met een goede vriend. Toch weet de omgeving ook niet altijd goed hoe om te gaan met het verdriet. Ze vinden het zelf een lastig onderwerp of denken dat jij niet op hun vragen “zit te wachten”. Voor hen geldt: het geeft niet dat je het niet weet. Zeg bijvoorbeeld “ik wil je steunen maar ik weet niet zo goed hoe”. Luister om te begrijpen in plaats van te reageren.

Ook de persoon die rouwt kan aangeven wat hij nodig heeft of prettig zou vinden. Zo vertelde mijn cliënt dat hij zinnen als “ik herken het, want dat heb ik ook” onprettig vond maar de kleine attente dingen zoals een kaartje, appje of een zelfgebakken cake juist heel fijn.

Wat werkt voor jou
De conclusie: onderzoek wat werkt voor jou. Want elk rouwproces is anders en elk mens rouwt op zijn eigen manier. Hierbij gaat het niet om het kleiner maken van jouw verdriet, maar om het groter maken van jouw leven om het verdriet heen. Het gaat dus om het vinden van een nieuwe balans zodat je het verdriet kunt dragen. En doe dit niet alleen. Schakel hulp in van jouw omgeving en zo nodig, van ons bij Villa Uitzicht. Je bent van harte welkom.

Nieuws

GOED VOOR JE PRIVACY
Villa Uitzicht zet ZIVVER in om vertrouwelijke informatie veilig te versturen. LEES MEER